- Nederland.TVJongeren.TVNederland.TVSpelletjes.TV
- Amusement.TVKennis.TVNieuws.TVSporten.TV
- Beurs.TVKinderen.TVOndernemen.TVTalentenjacht.TV
- Cultuur.TVKook.TVOnrecht.TVVaartuig.TV
- Formule1.TVLachen.TVOranje.TVVerkiezing.TV
- Gamen.TVMensen.TVPolitiek.TVVoertuig.TV
- Geloof.TVMode.TVReis.TVVoetbal.TV
- Gezondheid.TVMuziek.TVSerie.TVWeer.TV
- Informatief.TVNatuur.TVSpeelfilm.TVWoon.TV
Kruispunt - Alle afleveringen
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
De mooiste ontmoetingen met pelgrims op de pelgrimsroutes naar het Spaanse Santiago de Compostella. Het aantal mensen dat de Camino loopt, stijgt elk jaar. In 2022 kwamen bijna 200.000 pelgrims (onder wie ruim 3.000 Nederlanders) in Santiago aan, een nieuw record. En elke pelgrim heeft zijn eigen verhaal. De een loopt om iets te vieren, een ander wil een moeilijke periode afsluiten. Allemaal zetten ze het leven even op pauze, om ver van huis dichterbij zichzelf te komen. Santiago is het einddoel, maar alle pelgrims weten: het gaat niet om de bestemming, maar om de reis.
Bijna een jaar geleden zetten de zusters van klooster Huize de Berg in Heerlen hun deuren wijd open voor Oekraïense vluchtelingen. Sindsdien wonen 150 vrouwen en kinderen onder hun dak. Helpen waar niemand helpt is het motto van de zusters, die behoren tot de orde van de Heilige Joseph. In de gangen van hun statige klooster klinkt nu het geluid van kinderstemmen en er is het verdriet van de moeders die hun mannen moesten achterlaten op het slagveld. Hier vinden ze troost en krijgen ze een kans. Maar ook het klooster, dat nog dertig zusters telt, krijgt een nieuw leven.
Een op de vijf mensen maakt kans dementie te krijgen. 'Des te meer reden om je af te vragen hoe je eigen voorland is, mocht je zelf de diagnose krijgen', zegt Teun Toebes. Al enkele jaren woont Teun Toebes (23) op een gesloten afdeling in een verpleeghuis, samen met mensen met dementie. En al die jaren voert hij strijd voor een gelijkwaardig bestaan. Zelf is hij verpleegkundige en doet een master Zorgethiek. Kruispunt-de Verschilmakers volgt hem onder andere bij een bezoek aan minister Conny Helder voor Langdurige Zorg, in het dagelijks leven met de bewoners en bij zijn theatervoorstelling.
Thomas van Luyn is verteller in The Passion, het muzikale verhaal over het lijden en sterven van Jezus. Een profiel van deze cabaretier, muzikant en presentator die we vooral kennen van zijn vele typetjes uit Kopspijkers en zijn muzikale samenwerking met Mike Boddé. Van Luyn werd gedoopt en opgevoed in een christelijk gezin. Hij zegt nu atheïst te zijn. Waarom zei hij 'ja' tegen de rol van verteller in The Passion? Waarom bidt hij als niet-gelovige nog regelmatig tot God? Aan de vooravond van The Passion schetsen intimi, zoals vader Ole, broer Gijs, echtgenote Barbara en muzikale vriend Mike Boddé, een profiel van alleskunner Thomas van Luyn.
Thijs Honig, directeur van de Maatschappelijke Opvang Den Bosch, maakt het verschil in de levens van dakloze mensen. Al jaren zet hij zich in om hen onder dak te brengen via Housing First, een van oorsprong Amerikaanse methode. Zijn missie: in 2030 is dakloosheid in Nederland opgelost. Volgens officiële cijfers zijn er 32.000 mensen dakloos, volgens zorgprofessionals is dit aantal veel hoger. Housing First wil mensen zo snel mogelijk aan een woning helpen, zonder dat ze eerst aan allerlei eisen moeten voldoen. 'Een huis zorgt voor stabiliteit', zegt Honig. 'Pas dan kunnen mensen werken aan hun herstel en terugkeren in de samenleving.'
Suna Duijf, in het Amsterdamse uitgaansleven bekend als DJ SUNA, kreeg ooit het verzoek om de muziek te verzorgen op een feest van een 75-jarige. Dat was het begin van Het Danspaleis, een stichting die dansmiddagen verzorgt in buurt- en verzorgingshuizen. Suna en haar platendraaiers maken samen met vrijwilligers van elke dansmiddag een feest. Het doel: ouderen vitaal houden en verbinden. Vaste bezoekers vormen inmiddels een hechte community. Suna: 'Het ontroert me als ik mensen zie opleven, contact zie maken. Dat is onze manier om de wereld een beetje beter te maken.'
Portret van de visionair en verschilmaker Franke Remerie, die veel mensen op de been krijgt. Franke Remerie zag het met lede ogen aan: het Nederlandse landschap veranderde; het werd eentoniger. Om daar verandering in te brengen bedacht hij Land van Ons, een coöperatie waar 23.000 mensen lid van zijn. Zij leggen geld in waarmee in het hele land percelen worden aangekocht. Op die stukken land gaat het om biodiversiteit, met heggen, houtwallen, inheemse bloemensoorten en paddenpoelen, en het land zelf blijft boerenland.
De druk op de zorg en de woningnood: twee onderwerpen die tot hoofdbrekens leiden. Heeft verschilmaker Stijn van Kreij de oplossing in handen om beide problemen tegelijk op te lossen? Op het uitgestrekte landpark Assisië in Brabant wonen mensen met een verstandelijke beperking. Ook hier is de druk op de zorg groot, ook door een tekort aan vrijwilligers. Sociaal ondernemer Stijn van Kreij strijkt onder andere hier neer met een initiatief dat hij het Butterfly Effect noemt. Hij heeft tot nu toe drie van deze gemeenschappen gecreëerd. Lukt het hem om van een zorglocatie een zorgzame gemeenschap te maken?
In Utrecht is Sabiet Balwant-gir een opvallende verschijning die met haar vrijwilligerswerk al veel prijzen en zelfs een koninklijke onderscheiding in de wacht heeft gesleept. Ze runt sinds 19 jaar een onafhankelijke voedselbank in Leidsche Rijn. 'Als je aan kwetsbaren komt, staat er een zwarte panter op!' In de serie De Verschilmakers volgen we Sabiet tijdens haar dagelijkse werkzaamheden. We ontmoeten de mensen voor wie zij vecht als een panter. Wat zijn haar drijfveren? En via welk levenspad is zij op dit punt gekomen?
'In ieder mens huist een stukje hemel.' Heilsoldate Henny Tinga (77) werkt al 60 jaar op de Wallen, de oudste en lange tijd ook de ruigste wijk van Amsterdam. Een verschilmaker die niet met pensioen gaat. Ze was 17 toen ze onder de hoede kwam van Majoor Bosschardt, haar 'geestelijk moeder'. Henny rijdt elke maand mee op de Soepbus. In al die jaren zag ze de 'klanten' veranderen; van ouwe hippies en junks, tot jongeren die het niet redden in de maatschappij. Betrokkenheid op de ander is Henny's drijfveer. Haar geloof speelt daarbij een grote rol. Het is haar anker, zegt ze. 'Maar ik zal nooit iemand iets opdringen.'
In de serie 'Verschilmakers' volgen we Yljo van Donselaar uit Ter Apel. Vorige zomer zette hij zich op een bijzondere manier in voor de vele vluchtelingen en asielzoekers in Ter Apel die onder de blote hemel moesten slapen, omdat er geen plek meer was in het azc. Yljo, die zelf groepsbegeleider is in 'Huize Henricus' voor mensen met een beperking, werd daarbij ook regelmatig geholpen door enkele van zijn cliënten. Yljo zit ook nu nog niet stil. Over de bevlogenheid van deze verschilmaker praat Kruispunt ook met zijn vrouw en ouders.
Als iedereen op zijn eigen vierkante meter iets doet voor de wereld, dan hebben we zo een voetbalveld. Dit is het motto van armoedebestrijder Ralf Embrechts, hoofdpersoon in Kruispunt-De Verschilmakers. Hij groeit op in een katholiek leraarsgezin in Brabant, waar mensen helpen een vanzelfsprekendheid is. In 2015 richt hij Quiet op, een beweging tegen stille armoede. Het doel: armoede verzachten en mensen versterken. Quiet begon in Tilburg en Ralf Embrechts bezoekt daar een drukke inloopochtend. Mensen drinken koffie, een ondernemer komt carnavalskleren voor kinderen brengen en vrouwen staan in de rij voor een goed bh-advies.
Presentator, journalist, idealist en mensenhelper Sander de Kramer staat al zijn leven lang op voor mensen in de knel, waar ook ter wereld. Zo richtte hij in 2007 samen met zijn vrouw Wendy de Sunday-Foundation op, waarmee hij honderdduizenden kinderen in het Afrikaanse Sierra Leone een beter leven bezorgde. In 2021 werd hij voor dit baanbrekende werk onderscheiden met de prestigieuze Four Freedoms Award, eerder uitgereikt aan o.a. Nelson Mandela en de Dalai Lama. De afgelopen maanden zette hij zich in voor de actie Kachels voor Oekraïne. Wat drijft Sander de Kramer en wat is er voor nodig om het verschil te maken?
Gerlinda Robbertsen runt samen met haar man Bram, die pastor is, het inloophuis Goud van Noord in Rotterdam. Door de inflatie stapelen de problemen zich ook in de wijk Het Oude Noorden op, waar 62 procent een laag inkomen heeft. Goud van Noord wil kansen scheppen en zorgen dat mensen, ondanks hun benarde situatie, meedoen in de wijk. Robbertsen: 'In ieder mens ligt een schat verborgen. Talenten ontdekken, ontwikkelen en inzetten is wat ons drijft.'
Maria is de meest afgebeelde vrouw ter wereld, een onverwoestbaar icoon. Een profiel van de moeder van Jezus, die tot op de dag van vandaag voor velen een troosteres is en een houvast in het leven. Nog dagelijks branden mensen kaarsen bij een beeld van Maria en vragen haar bijstand. Zo ook bij de Zoete Lieve Vrouw in de Sint Jan in Den Bosch, waar de kaarsen niet aan te slepen zijn. Wie was zij, op welke plekken vinden we haar en wat betekent zij voor mensen vandaag de dag?
Gouden microfoon, de elleboog, You'll never walk alone: Lee Towers, man van Feyenoord en Ahoy, 'Voice of Rotterdam'. Onlangs verhuisde hij naar Rotterdam, stad van zijn jeugd. In 1946 wordt hij er vlakbij geboren als Leen Huijzer. Hij werkt in de haven als onderhoudsmonteur, treedt op in nachtclubs en zingt uiteindelijk 51 keer Ahoy vol. Zijn oudste broer, jongste dochter en intieme vrienden over het fenomeen Lee Towers én het jongetje Leen Huijzer, dat opgroeit in een christelijk arbeidersgezin. Van huis uit krijgt hij mee dat wie voor een dubbeltje geboren is, nooit een kwartje kan worden.
Het jaar 2022 was zonder twijfel dat van Tim Hofman. Met zijn onlineprogramma BOOS over de misstanden bij The Voice zette hij seksueel overschrijdend gedrag op de kaart. Hij won er de Nipkowschijf en andere prijzen mee. Het onderstreepte nog eens zijn imago van succesvol strijder tegen onrecht. Waar komt die gedrevenheid vandaan? Wat is zijn kracht? Verschillende mensen schetsen hoe televisiemaker Tim Hofman zich kan vastbijten in iets en hoe hij deuren kan openen. Zo komen onder meer zijn beste vriendin Talisia Misiedjan, zijn vriend van de middelbare school Damion Grey en Gert-Jan Segers aan het woord.
Meer dan honderd boeken heeft Abdelkader Benali op zijn naam staan. Daarnaast is hij marathonloper, acteur, kunstkenner, boekenveelvraat en amateurkok. Waar komt zijn enorme werklust en veelzijdigheid vandaan? Bekenden van vroeger en nu schetsen het profiel van Abdelkader Benali. Benali, die op zijn vierde vanuit Marokko naar Nederland kwam, debuteerde op jonge leeftijd met Bruiloft aan Zee. Momenteel staat hij in het theater met de voorstelling 'Moeder en zoon'. Ook verschenen er dit najaar een nieuwe roman, een graphic novel en nieuw fotowerk. Welk verhaal wil hij vertellen? En wanneer vindt hij rust?
Wie aan iIlusionist Hans Klok denkt, denkt aan wapperende haren en laag uitgesneden witte blouses. Maar wat gaat er schuil achter de wondere wereld van zijn illusies? Zijn biograaf, zijn broer en intieme vrienden vertellen over zijn tomeloze ambitie, mateloos optimisme en zijn verslaving aan applaus. Maar ook over zijn geloof en de impact van het verlies van zijn vader en een van zijn Diva's of Magic. André van Duin herinnert zich Kloks doorbraak naar het grote publiek, toen hij dertig jaar geleden optrad in de André van Duin Revue.
Nederlands bekendste priester Antoine Bodar (77) viert dit najaar zijn dertigjarig priesterjubileum. Met intieme vrienden en betrokken critici kijken we naar zijn veelbewogen leven in en buiten de kerk. Wat drijft hem? Is het ijdelheid, zoals hem vaak voor de voeten wordt geworpen? En waarom roept hij toch zulke heftige reacties op, al zijn hele loopbaan? Met onder anderen schrijfster en goede vriendin Rosita Steenbeek, kerkhistoricus Peter Nissen en Christiaan Vogelaar. Ooit waren Vogelaar en Bodar geliefden. Bodars keuze voor het priesterschap betekende in 1985 het einde van hun relatie, maar niet van hun vriendschap.
Sinterklaas is weer in het land. En dat betekent dat Dieuwertje Blok dagelijks het laatste nieuws rond de goedheiligman presenteert. Al jaren is ze immens populair. En niet alleen bij kinderen, ook vaders en opa's zitten voor de buis. Hoe komt het dat Dieuwertje bij vele generaties zo'n geliefde tv-persoonlijkheid is? En is ze echt het zondagskind dat ze lijkt? Onlangs verscheen haar boek Dragelijke Lichtheid, over het tienerdagboek van haar Joodse moeder tijdens de oorlog. Hoe heeft Dieuwertjes Joodse identiteit haar gevormd? Familie, vrienden en collega's schetsen het beeld van een optimist die eeuwig jong lijkt te blijven.
Profiel van Caroline van der Plas, voorvrouw van de Boer Burger Beweging. Wie is deze vrouw, die vorig jaar met één zetel de Tweede Kamer binnenkwam en in een mum van tijd een mediapersoonlijkheid werd? Het zetelaantal van de BBB steeg in de peilingen tot wel twintig zetels, al lijkt een daling ingezet. Aan het woord komt de moeder van Caroline van der Plas, de Ierse Nuala van der Plas-Fitzpatrick (83). Nardy Nijland kent Caroline al meer dan twintig jaar. Samen zitten ze in een vriendinnenkoor. Verder onder andere een gesprek met politiek verslaggever Marcia Nieuwenhuis (AD) en communicatiespecialist Onno Aerden.
Portret van oorlogspresident Volodymyr Zelensky. In de strijd tegen Poetin is hij hét icoon van moed en verzet, een baken van hoop voor het zwaargetroffen Oekraïense volk. Hij is doelwit nummer een, maar weigert te buigen voor de Russen. Met zijn historische toespraken weet hij de wereld te raken. Wie is deze man die als voormalig komiek in deze barre oorlogstijd zijn land door deze oorlog loodst? Betrokkenen en deskundigen over de drijfveren van president Zelensky.
Portret van Sigrid Kaag, een internationale topdiplomate die verzeild raakte in de Haagse politieke arena. Onder haar leiding behaalt D66 in 2020 een historische overwinning. Sigrid Kaag danst op tafel, tot in het buitenland wordt gesproken over 'het Kaag-effect'. Wie is deze vrouw, die zich katholiek noemt en over haar werk spreekt als 'een roeping'? Hoe weert zij zich tegen de (vrouwen)haat en de bedreigingen waarmee ze dagelijks wordt geconfronteerd? En hoe verweert ze zich tegen het verwijt dat haar politieke antenne niet goed staat afgesteld? Familie, vrienden en politiek duiders belichten de drijfveren van Sigrid Kaag.
Wopke Hoekstra is nog maar net twee maanden minister van Buitenlandse Zaken en wordt nu al geconfronteerd met de grootste internationale crisis sinds de Tweede Wereldoorlog. Een portret van de man die Nederland vertegenwoordigt nu vrijheid en vrede op het spel staan, de grote belofte van het CDA, een briljante jongen met een rechtsliberaal corpsimago. Zijn ideeën zijn lenig, zijn ideologisch profiel weinig uitgesproken. Vrienden, collega's, een dominee en een politiek duider werpen licht op deze boomlange minister. Zijn carrièrepad kent tot nu toe geen diepe dalen, maar in zijn privéleven kreeg hij het nodige voor zijn kiezen.
Als tienjarige zong ze de sterren van de hemel in een kerkkoor. Inmiddels is ze niet meer weg te denken uit de muziekwereld. Ze zingt bij de befaamde Ladies of Soul en is binnenkort te zien bij Amazing Grace, een gospelprogramma voor BN'ers. Haar carrière is een groot succes, maar haar persoonlijk leven kent veel dieptepunten. De afgelopen jaren moest ze afscheid nemen van haar broer en haar ouders. Shirma Rouse, haar tweelingbroer en een goede vriend vertellen over Berget Lewis. Wat biedt haar steun in moeilijke tijden en hoe groeide dat onzekere meisje uit tot een Lady of Soul?
Portret van oorlogsheld en priester Titus Brandsma, die binnenkort heilig wordt verklaard. Al in de jaren dertig waarschuwde Brandsma voor het oprukkend nazisme en ook tijdens de bezetting leverde hij openlijk kritiek. Hij was daarbij een vurig pleitbezorger voor onafhankelijke journalistiek. Door verraad kwam hij in Kamp Amersfoort terecht en werd uiteindelijk naar het concentratiekamp Dachau gedeporteerd. Daar overleed hij op 26 juli 1942. Op zoek naar de erfenis van pater en karmeliet Titus Brandsma.
Intiem en inspirerend portret van de mens achter Typhoon: Glenn de Randamie. Zus Sharon, vrouw Marie, jeugdvrienden Richie en rapper Freez, zangeres Wende Snijders en muziekkenner Eric Corton laten hun licht schijnen over de Zwolse rapper. Hij groeide uit van onzekere stotteraar tot geliefd ritmische dichter, met zijn album 'Lobi da Basi' als grote doorbraak. Met zijn poëtische en toch herkenbare teksten weet hij het gesprek te openen over de liefde, zijn geloof en de strijd tegen racisme. Een verhaal over grote pieken en dalen, over succes en de zoektocht naar zingeving.
Kleurrijk portret van Henk Schiffmacher. De tatoeageartiest was zijn tijd ver vooruit: waar de tatoeage nu bijna genormaliseerd is, werd Henk in de jaren 80 als pionier gezien met zijn eigen tattooshop. De katholieke slagerszoon uit Harderwijk verliet de Veluwe om de tattookoning van Nederland te worden. Zijn broer Peter schetst hun jeugd in het protestantste Harderwijk: 'Je was als katholieke jongen toch anders dan de rest. Dat lieten ze je soms goed merken. We hebben wel geleerd om van ons af te bijten'.
Aan de vooravond van Valentijnsdag: de andere kant van publiekslieveling Francis van Broekhuizen. Ze werd BN'er door haar deelname aan verschillende tv-spelletjes en zit regelmatig aan talkshowtafels. Een operazangeres met een komisch talent, maar ook met een enorm rechtvaardigheidsgevoel. Ze stort zich moeiteloos in maatschappelijke discussies en is sinds 2018 ambassadeur van de Gay Pride. Familie, vrienden en bekende Nederlanders vertellen over haar drijfveren en over haar neiging álles van zichzelf te geven. Over haar geloof, haar stem en over de enige keer dat ze volkomen stilviel.
Al jaren staat ze nummer 2 op de lijst van de SP, Tweede Kamerlid Renske Leijten. Haar naam wordt vaak in een adem genoemd met Pieter Omtzigt en de Toeslagenaffaire. Op een volhardende wijze strijdt ze voor de gedupeerde ouders. In een intens portret vertellen haar ouders, vrienden en mensen uit de Haagse kringen waar haar strijdvaardigheid vandaan komt. Hoe haar katholieke, Haarlemse roots haar gevormd hebben en hoe ze het volhoudt in de politieke arena.
Levendig portret van schaatskoningin Ireen Wüst. De schaatslegende maakt zich op voor haar laatste Olympische Spelen. Ouders en goede vrienden zijn zelden zo openhartig geweest over haar enorme drive en over de toekomst na haar lange schaatscarrière. Wat dreef haar al die tijd? Welke afslagen nam Ireen in haar leven? En hoe hebben die haar als mens gevormd?
Mark Rutte wordt deze maand waarschijnlijk voor de vierde keer als premier beëdigd. In de talloze analyses over hem is weinig aandacht voor het feit dat Rutte zegt gelovig te zijn. Een jeugdvriend, een dominee en twee journalisten laten hier hun licht over schijnen. Jeugdvriend Lodewijk Dekker schetst de oorsprong van Ruttes geloof. Journalisten Petra de Koning (NRC) en Wilma Borgman (NOS) gaan in op zijn morele kompas. Dominee Rob Visser interviewde hem vorig jaar over geloof. Heeft hij een blik in Ruttes ziel kunnen werpen?
Nadia Zerouali, tv-kok bij BinnensteBuiten, neemt haar intrek in het oude kapucijnenklooster in het centrum van Den Bosch. Hier is sinds 2018 Stadsklooster San Damiano gevestigd, waar vier verschillende franciscaanse ordes onder een dak wonen. Nadia Zerouali (45) is geboren en getogen Winterswijkse met Marokkaanse roots. Gelukkig voor haar wordt er in San Damiano niet in stilte gegeten, want samen eten is wat Nadia betreft nou juist dé manier om mensen te verbinden: 'Aan tafel kun je met elkaar het gesprek aangaan. Samen eten nodigt uit tot elkaar beter leren kennen. Hoezo ben je dan stil?'
Op latere leeftijd uit de kast komen, ook voor 50-plussers blijft het een worsteling. In een tijd waarin homoseksualiteit nauwelijks werd geaccepteerd was de druk om je geaardheid te verbergen groot. Na een leven proberen aan het traditionele plaatje te voldoen, kwamen ze uiteindelijk alsnog uit voor hun diepste verlangen. Ze legden hun eigen weg af van eenzaamheid, strijd en veerkracht. Met het delen van hun verhaal hopen ze nu andere ouderen te inspireren om voor hun geaardheid uit te komen. In verzorgingshuizen is de angst voor buitensluiting of afwijzing nog steeds groot. Marjet (68) maakt met haar voorstelling het onderwerp bespreekbaar.
Randstedelingen en Achterhoekers over wonen in de provincie. De wooncrisis drijft mensen uit de Randstad naar de provincie maar voor jonge gezinnen daar is het moeilijker een betaalbare woning te vinden. Floris en Linda uit Utrecht weken met hun twee kinderen uit naar Drenthe. Ze genieten van de ruimte, al beseffen ze dat zij staan voor 'mensen met geld uit de Randstad', die lokale woningzoekers overbieden. In het Achterhoekse dorpje Beltrum gaan jong en oud de woningcrisis op een slimme manier te lijf: ze bouwden hun eigen huizen. De ouderen nemen een opmerkelijk besluit: hun gezinswoningen verkopen ze zonder makelaar aan Beltrumse jongeren.
Na een huwelijk van vijftig, zestig jaar je levenspartner verliezen. Hoe ga je dan alleen verder? Corry Burgers (93) was 66 jaar getrouwd met Harry, toen hij twee jaar geleden stierf. De aanblik van zijn lege stoel is nog steeds moeilijk, maar tot haar verrassing krijgt ze toch weer zin in het leven. Louise, grote liefde van Gerd Kelling (89), stierf in 2018. Hij mist haar elke dag. De emeritus-dominee maakt nog steeds 'hun' wandelingetje, maar hij vindt er niets meer aan. Rouwdeskundige Manu Keirse: 'Voor de omgeving is het evident dat iemand op hoge leeftijd overlijdt, maar niet voor degene die achterblijft. Hun leven verandert totaal.'
Hoe gaat het nu met de Afghanen die twee maanden geleden Kabul wisten te ontvluchten? Kruispunt volgt oorlogsveteraan Roy en Cordaid-hulpverlener Anne. Zij haalden alles uit de kast om 'hun' mensen te evacueren. Roy zoekt zijn tolk op in de noodopvang en Anne begeleidt meerdere geëvacueerde vrouwenactivisten. Hoe kijken ze terug op hun barre tocht en zal het ze lukken in Nederland een bestaan op te bouwen?
De vraag naar een kat of hond nam in de coronaperiode enorm toe. Een huisdier geeft onvoorwaardelijke liefde. Fokkers hadden gouden tijden, asielen liepen leeg. Maar er bleef ook een groep achter in het asiel. In het oudste dierenasiel van Nederland kijkt Kruispunt mee hoe juist deze dieren dankbaar zijn voor de liefde en aandacht die ze ontvangen.
De nationale Broer en Zus Dag (30 september) is een mooi moment om je broers en zussen te laten weten hoeveel ze voor je betekenen. Bij de familie Noordover uit Wassenaar hebben ze het er druk mee: het gezin telt maar liefst zeventien kinderen. Hoe is het om in zo'n groot gezin op te groeien? Welke invloed heeft dat op de rest van je leven? Ria (78) is ernstig ziek en heeft met hulp van zus Elly (66) haar herinneringen op papier gezet. Haar verhaal 'En toen waren er zeventien' schetst een beeld van een strenge opvoeding, saamhorigheid, opofferingsgezindheid en levensvreugde. Een portret van dit bijzondere gezin.
De overstromingen in Limburg waren een wake-upcall voor het klimaat. Tegelijkertijd blijft het verleidelijk weg te kijken. Religieuze wereldleiders en topwetenschappers willen in het Vaticaan de wereld wakker schudden. Kom in actie, anders is het te laat. Kruispunt onderzoekt of het onheil in Valkenburg voor een keerpunt in de klimaatcrisis zorgt.
102.000 namen, in bakstenen gefreesd: namen van alle Nederlandse Joden die tijdens de Holocaust werden vermoord. Samen vormen ze het Nationaal Holocaust Namenmonument dat op 19 september in Amsterdam wordt geopend. Het werd financieel mogelijk gemaakt door vele duizenden mensen die een naam adopteerden. Riet van der Chijs-Smit (89) en Maaike Boot (49) vertellen over hun -zeer persoonlijke- beweegredenen zich over een naam te ontfermen. Riet adopteerde de naam Sophia Abrams, haar buurmeisje dat voor haar ogen werd gedeporteerd. Maaike adopteerde de naam Bertha Franco Mendes. Bertha's babyboek kwam door een speling van het lot in haar bezit.
De een veegt zijn paadje aan, de ander zit lekker te keuvelen op de veranda van zijn tuinhuisje of is actief bezig in de groentetuin. Het zijn de 'bewoners' van de oudste volkstuinvereniging van Nederland, Helpt Elkander in Rotterdam. Allemaal op zoek naar rust, ruimte en groen om zich heen. Kruispunt mag een kijkje nemen in dit bijzondere 'dorp' in de stad. Met 91 pareltjes van tuinen die soms al tientallen jaren beheerd worden door dezelfde mensen.
Gesprekken met wandelaars op een nieuwe pelgrimsroute langs eeuwenoude kloosters in Brabant. Een kloosterpad, samengesteld ter ere van het Jaar van het Brabants kloosterleven. Pelgrims vertellen over hun zoektocht naar bezinning, stilte en nieuwe inzichten. In kloosters en kerken, op struinpaden door het Brabants landschap en over de dijken langs de Maas. Mirjam verloor tien jaar geleden haar zoon. Wandelen hielp haar door de diepe rouw heen. Mia groeide grotendeels op in een internaat. Zij en haar broer Frans zijn langs de route op zoek naar hun katholieke roots.
Koningin Máxima wordt in mei vijftig. Ze is het populairste lid van het Oranjehuis en we kennen haar vooral van haar mooie glimlach en modieuze creaties. Maar ze is meer dan dat. Naast de koning staat een vrouw die zich wil inzetten voor onze samenleving en die probeert te inspireren en te verbinden. Wat drijft haar? Hoe maakt ze het verschil? Maar ook, wat is haar valkuil? Schrijfster Marcia Luyten, royaltywatcher Rick Evers en Hans Clevers, voormalig wetenschappelijk directeur van het Prinses Máxima Centrum, laten hun licht over de koningin schijnen. Ook komen gewone Nederlanders die Máxima hebben ontmoet aan het woord.
Oud worden in een hofje en tegelijkertijd zorgen voor ruimte op de woningmarkt. Het lijkt een inkopper: bouw meer hofjes, zodat senioren hun gezinswoningen kunnen verruilen voor een passend huis. Senioren willen het, het staat hoog op de politieke agenda, maar slechts een op de tien initiatieven wordt gerealiseerd. Het concept 'Knarrenhof', hofjes waarin burenhulp centraal staat, is behoorlijk succesvol, maar ook hiervoor moet vaak jarenlang gelobbyd en gestreden worden. In Zwolle werd drie jaar geleden de eerste hof opgeleverd, maar in Groningen is na acht jaar wachten de tijd rijp voor een protestdemonstratie.
Kruispunt filmde de afgelopen weken achter de schermen bij de elfde editie van The Passion, de jaarlijkse muzikale paasvertelling. Vanaf de eerste repetities, in een vrijwel verlaten Ziggo Dome, tot en met de uiterst hectische dag van uitzending vanaf het Munsterplein in Roermond. Backstage bij een megaproductie die volgens hoofdrolspeler Trijntje Oosterhuis (Maria) nu relevanter is dan ooit: 'Ik heb zoveel Maria's gezien in dit coronajaar. Sterke, mooie, lieve vrouwen, die zijn opgestaan om liefde uit te delen aan de mensen die dat nodig hadden. Maria, de moeder, blijft een bron van inspiratie.'
Wie eenmaal in de schulden zit, komt er niet snel weer uit. Domme pech, een verkeerde beslissing en het kan van kwaad tot erger gaan. We volgen twee mensen die in een neerwaartse spiraal terecht kwamen. Arjan (43) heeft in 2016 zo veel schulden dat hij zijn huis uit moet. Ook zijn relatie gaat uit en nu woont hij alleen in een piepkleine huurwoning. Hij besluit het roer om te gooien en zijn vrachtwagenrijbewijs te halen. Kaylee (25) bouwt door een burn-out een forse schuld op. De situatie lijkt uitzichtloos, tot ze in contact komt met de stichting ONSbank en een traject volgt om erachter te komen welke kant ze met haar leven op wil.
Randstedelingen dromen van een plek met meer ruimte binnen én buiten. Het platteland lonkt, met rust en ruimte. Leven in een grote stad is aantrekkelijk als je veel buiten de deur kan zijn. Door de coronamaatregelen zit de stadsbewoner noodgedwongen thuis, vaak op een kleine etage. Het is niet alleen de wens naar meer leefruimte, maar ook naar een leven met minder prikkels. Nu de dynamische stad niet meer bruist, groeit het verlangen naar een andere levensstijl.
Al ruim een jaar zwerft Wilfred dakloos door Amsterdam. Hij slaapt op verschillende plekken in de stad, tot de kou hem naar binnen jaagt. Hij vindt een slaapplek bij een inloophuis in Amsterdam, totdat hij een gouden kans krijgt. Wilfred mag drie maanden logeren in een viersterrenhotel hartje Amsterdam. Zo kan hij tot rust komen en werken aan zijn toekomst. Kruispunt volgt Wilfred bij zijn afscheid van het leven op straat, zijn intrek in het hotel en bij de begeleiding die hij krijgt. Hoe is het voor hem om in een luxe-hotelkamer te wonen? En zal het lukken een beter bestaan op te bouwen.
In deze onrustige tijd waarin van iedereen veel veerkracht wordt gevraagd, strijkt Kruispunt neer in Bospolder-Tussendijken in Rotterdam-West. Het is een van de armste postcodegebieden van Nederland. Achterdocht en onbegrip liggen op de loer, maar juist deze buurt heeft de ambitie om de eerste veerkrachtige wijk van de havenstad te worden. Bospolder-Tussendijken heeft meer ambities. Het is een van de eerste Rotterdamse wijken die 'van het gas af' moet. Maar als je van dag tot dag leeft, staan klimaatdoelstellingen onderaan het prioriteitenlijstje.
De lockdown is voor ondernemend Nederland een ramp waarvan de impact nog maar nauwelijks zichtbaar is. Horeca en detailhandel zuchten onder de beperkende maatregelen en zien reikhalzend uit naar 2 maart, de dag waarop hopelijk alle winkels weer open mogen. We volgen in deze weken tussen hoop en vrees winkeliers met slapeloze nachten, inkomensverlies en oplopende schulden in de Kleine Overstraat in Deventer. Maar er is ook veerkracht en creativiteit. Opgeven is voor de ondernemers geen optie. Maar hoelang nog?
Niet in je mooiste 'pekske' rondhossen in een bomvolle kroeg, geen nachten doorwerken aan de praalwagens voor de optocht. Carnaval is anders dit jaar, maar het carnavalsvuur is zeker niet gedoofd. Kruispunt volgt een aantal initiatieven van verenigingen die zich niet uit het veld laten slaan, zoals in Weert, waar letterlijk het carnavalsvuur als fakkel wordt doorgegeven. Door alle beperkingen en originele vondsten kan carnaval dit jaar misschien wel meer dan ooit haar ware gezicht laten zien: een feest van verbinding, van familie en vrienden en van aandacht voor de eenzamen en de zwakkeren.
Twee artsen over wat ze meemaakten als patiënt, en een slager in opleiding die na zijn ziekte voor de verpleegkunde koos. Met intensivist Meta van der Woude, interventieradioloog Warner Prevoo en leerling-verpleegkundige Remco Mourik. Meta merkt dat haar professionele distantie verdwenen lijkt nu ze zelf de dood in de ogen heeft gekeken. Warner kreeg de ziekte die hij als arts bestrijdt: longkanker in een terminaal stadium. Hij werkt parttime en volgt een opleiding tot coach. 'Ik ben een gevoeliger mens geworden.' Remco besloot zijn ervaringen als patiënt in te zetten als verpleegkundige.
Wandelen is (her)ontdekt tijdens de coronacrisis. Uit onderzoek van Stichting Wandelnet blijkt dat 72% van de Nederlanders (mei 2020) juist nu een rondje wandelt. Waarom doen we dat? Wat ervaren we tijdens het wandelen en welk effect heeft wandelen nu echt op lichaam, geest en ziel? We gaan de paden op met zanger Tim Knol, hoogleraar klinische neuropsychologie Erik Scherder, het echtpaar Henk Korevaar en Jacqueline Kortekaas en de rollatorlopers uit Oostzaan. Een uitzending over het ritme van de vertraging in een turbulente tijd.
Betty Mock en Rob Moscou leerden elkaar kennen in 1946. Als joodse wezen werden zij geadopteerd door twee zussen in het Gooi. Nog altijd verbijstert het Betty en Rob dat zij de Holocaust overleefden. Zij hebben beiden in de Tweede Wereldoorlog hun ouders en tientallen andere verwanten verloren in concentratiekampen van de nazi's. Aan de vooravond van de Wereld Holocaust Herdenking het indringende levensverhaal van twee joodse Nederlanders op leeftijd. Terwijl de een alles over het dramatische verleden te weten wil komen, heeft de ander de neiging om dat weg te stoppen. Interviewer Frénk van der Linden gaat met hen op reis door hun leven.
And He will raise you up on eagle's wings..... Joe Biden, de gekozen president van Amerika, eindigde zijn overwinningsspeech op 7 november 2020 met een citaat uit een bekende Amerikaanse hymne. Biden is een belijdend katholiek, en dat laat hij zien. Hij wordt weliswaar pas de tweede katholiek in het Witte Huis, maar nagenoeg al zijn 45 voorgangers waren diepgelovig. Over de rol die religie speelt in Amerika, in de Amerikaanse politiek en in het Witte Huis. Met o.a. Sister Campbell, een persoonlijke vriendin van Biden, historicus James Kennedy en Eelco Bosch van Rosenthal.
Moeten we het er echt over hebben? De overgang? Ja! Meer dan een miljoen vrouwen in Nederland hebben ermee te maken en het leeuwendeel heeft er (veel) last van. Gynaecoloog Manon Kerkhof wil korte metten maken met het taboe op de overgang, want daardoor belanden veel vrouwen onterecht in de ziektewet met het stempel 'burn-out'. Ze is een van de auteurs van het recent verschenen boek Ook leuke meisjes worden vijftig, nu al een groot verkoopsucces. Kerkhof beantwoordt samen met een schrijfster, een hr-manager, een kunstenaar en een fotografe de vraag: 'Moeten we het er echt over hebben...en hoe dan?'
In Little Chute, een klein dorpje in de staat Wisconsin in de Verenigde Staten, staat een echte Brabantse molen. Het plaatsje is een stukje Brabant in den vreemde. Van 1848 tot en met 1960 trok een groep Brabanders naar Little Chute. Generaties lang hielden ze vast aan hun cultuur. De oudste emigranten blikken terug op de keuzes die ze hebben gemaakt. Ook hun nazaten blijken zich sterk verbonden te voelen met het thuisland van hun (voor)ouders en houden typisch Brabantse tradities in ere. Een verhaal over Brabantse emigranten (en hun nazaten) die nooit vergaten waar ze vandaan kwamen.
Kerstspecial met mensen wier leven door corona zwaar op de proef werd gesteld en die eerder dit jaar in het programma hun verhaal vertelden. Hoe ziet hun kerst in coronatijd eruit? Met Anna Jans, die tijdens de eerste coronagolf haar moeder, haar oom en haar broer Sam Ramadanovic (43) verloor. En Kruispunt keert terug naar de Goudse wijk Korte Akkeren, waar Marian Eijsden (bijgenaamd 'Dushi') in normale tijden de sterren van de hemel kookt in buurtcentrum De Walvis. Ze is een baken van hoop in een wijk waar het leven niet altijd makkelijk is. Cor IJsselstein (72) vond bij haar een luisterend oor op een dieptepunt in zijn leven.
Documentairemaker Olaf Koelewijn (46) keert terug naar zijn geboortedorp Bunschoten-Spakenburg, een vissersplaats waar, toen hij er opgroeide, zijn oma en vele andere vrouwen in klederdracht op straat liepen en de (Gereformeerd Vrijgemaakte) kerk zondag vol zat. Is het erg dat dat veranderd is? Wat ging daarmee verloren? Koelewijn vraagt het in de straten van Spakenburg. Hij laat ook de donkere kant van Spakenburg niet onbelicht: het excessieve drank- en drugsgebruik. De ontkerkelijking volgt in Spakenburg zijn eigen weg. De Gereformeerd Vrijgemaakte kerk trekt weliswaar steeds minder mensen, maar in de nieuwe evangelische Mozaïek-kerk is het geloof springlevend en een groeiend aantal Spakenburgers voelt zich daar thuis. Bij alles wat voorbij ging, blijkt de echte ziel van Spakenburg onveranderd. Nuchter, ondernemend, recht voor zijn raap.
Wat is de impact voor patiënt, familie en zorgpersoneel als een coronapatiënt verplaatst wordt? Een unieke blik achter de schermen van de overbelaste zorg. Kruispunt volgt patiënten die vanuit het Maasstadziekenhuis in Rotterdam vertrekken naar Utrecht en Goes om daar verder verpleegd te worden. Een noodzakelijke actie die veel flexibiliteit en solidariteit van alle betrokken vraagt. Het is snel schakelen wanneer mijnheer Scheerders te horen krijgt dat hij plaats moet maken in Rotterdam. De familie op de hoogte brengen, een nieuw ziekenhuis inschakelen, het vervoer regelen. Een complexe logistieke operatie, die de afgelopen weken honderden keren is uitgevoerd. Naast de medische en praktische kant is de emotionele belasting voor alle betrokkenen enorm, want hoe is het om niet zomaar je geliefde te kunnen opzoeken omdat hij honderden kilometers verderop verpleegd wordt? En wat betekent het voor de zorgverleners om 'hun' patiënt los te laten, terwijl ze dagen, soms weken voor ze gezorgd hebben? Kruispunt draait mee achter de schermen van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam, Admiraal de Ruyter Ziekenhuis in Goes en het UMC in Utrecht. Het verplaatsingsproces wordt op de voet gevolgd, waarbij alles draait om de solidariteit van artsen, verplegers en patiënten.
Een blinde priester? De bisschop van Haarlem-Amsterdam ziet er aanvankelijk niets in, maar Bert Glorie (58) is vastbesloten zijn jeugddroom te verwezenlijken. We volgen hem op weg naar zijn priesterwijding. Glorie is vanaf zijn geboorte blind. Al vanaf zijn 16e voelt hij zich aangetrokken tot het priesterschap. Al zijn er ook bij hem twijfels: kan hij een kind dopen zonder te zien? De mis doen, met alle gebaren en rituelen die erbij horen? Hij oefent met priester Nico Knol. Zijn droom ligt binnen handbereik, eind oktober werd hij tot priester gewijd, een unicum in Nederland, waar niet eerder een blindgeboren man het priesterambt bekleedde.
Astrid Hollander (54) werkt al jaren als persoonlijk begeleider in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking, als bij haar kanker wordt geconstateerd. Ze moet 'haar' geliefde cliënten loslaten, stopt met werken en in augustus van dit jaar overlijdt ze. Een shock voor de bewoners van zorginstelling Broerdijk, die een intense band met haar hadden. We volgen Arjen, Amanda, Charissa, Mandy en Dennis tijdens hun rouwproces. Voor mensen met een verstandelijke beperking is rouw vaak ingewikkeld, omdat ze moeilijker met hun eigen emoties om kunnen gaan. Voor de 29-jarige Arjen was Astrid als een tweede moeder. Arjen kreeg, ook toen ze ziek was, nog verjaardagscadeautjes van haar. 'Ze gaf me allemaal AZ-spullen, daar was ze fan van, maar ik niet, ik ben voor Ajax! Daar maakten we altijd grapjes over. Maar zij heeft 'gewonnen'. Op haar kist heb ik AZ geschreven, niet AJAX.' Amanda woont ook op de Broerdijk. Door de dood van Astrid is zij zich actief gaan inzetten voor de strijd tegen kanker. Haar lange haar mag er af. 'Dat wil ik schenken aan mensen die hun haar verloren hebben door chemo.' Amanda heeft veel aan haar cavia Woezel. 'Met hem praat ik over Astrid, dat is heel fijn.'
Nog nauwelijks bekomen van de coronacrisis, maken artsen en verpleegkundigen in Nederland zich alweer op voor een mogelijke tweede golf. Het aantal besmettingen loopt op en deskundigen waarschuwen: als het zo doorgaat komt die er, mogelijk al in september. Kruispunt volgt zorgmedewerkers die na de vakantie hun werk weer oppakken. Zijn ze klaar voor een tweede golf? Ic-verpleegkundige Mirjam Kok, verpleegkundige en FNV-kaderlid Marjan Lommerse en wijkverpleegkundige Justin Lans weten: als die tweede golf er komt, dan zetten ze hun schouders er toch weer onder, bijgekomen of niet. Patiënten laat je niet in de steek. Maar intussen steekt het dat een wetsvoorstel om zorgmedewerkers structureel beter te belonen tot drie keer toe werd afgestemd door de coalitiepartijen. Begin september wordt er dan ook actie gevoerd om het applaus voor de zorg om te zetten in klinkende munt. Marjan Lommerse reist naar Den Haag, waar ze een hartenkreet voor de politiek naar het Binnenhof brengt.
Hoe ervaren ouderen deze coronatijd? Het gaat in de maatschappelijke discussie veel over deze groep, waarbij het vooral gaat over kwetsbaarheid en risico. Maar de meeste ouderen wonen niet in een verpleeghuis en voelen zich niet kwetsbaar. En willen al helemaal niet worden afgeschermd van de rest van de samenleving. Kruispunt laat ouderen zelf aan het woord over hoe zij omgaan met de corona-maatregelen. Wat vinden ze van de berichtgeving over ouderen als kwetsbare groep en hoe kijken ze aan tegen de jongere generatie? Zouden ze bijvoorbeeld overwegen hun IC-bed bij schaarste af te staan aan een jongere patiënt? Rita (91) gaat er elke dag met haar scootmobiel op uit. Voor het eerst sinds maanden is er weer een repetitie van haar koor, het senioren popkoor Lust for Life. Met kleindochter Fleur (33) praat ze over de coronatijd en de zorgen van de kinderen en kleinkinderen over hun oma, die weliswaar afstand houdt maar toch veel mensen ziet. Nel van de Bos is 76, alleenstaand en heeft geen kinderen. Tijdens de lockdown miste ze de contacten die ze had via haar vele vrijwilligerswerk. In haar omgeving merkt Nel veel terughoudendheid om er op uit te trekken. Zo lukt het haar niet iemand te vinden die met haar mee wil naar een tentoonstelling die ze heel graag wil zien. Zij is zelf ook voorzichtig, maar laat zich toch echt niet opsluiten. Ze ergert zich aan de betutteling en aan het feit dat ouderen allemaal over een kam worden geschoren. Jas Bos (77) uit het Brabantse Vorstenbosch bouwt met een groep senioren een eigen huis. Ze komen uit de bouwwereld en besloten dat zelf bouwen een veel goedkopere optie is. Gelijkvloers en vlakbij zijn dochter, met het oog op de tijd dat hij haar misschien meer nodig heeft. In Vorstenbosch was corona heel dichtbij, er zijn vijf mensen overleden. Jas is voorzichtig maar blijft wel actief. Hij is heel blij dat zijn linedance-lessen weer worden opgestart. Al dansende besefte hij hoezeer hij het heeft gemist.
Ze kennen elkaar sinds hun tienertijd op het (klein) seminarie, de paters van de Heilige Harten die vóór de coronapandemie met z'n tienen in een appartementencomplex in Teteringen woonden. Ze vlogen uit over de wereld en kwamen op hun oude dag weer samen. In hun kamers veel tastbare herinneringen aan hun jaren als missionarissen in Indonesië, Brazilië, Portugal en Mozambique, waar zij decennialang hebben gewerkt en geleefd. Tijdens de coronacrisis overleden in korte tijd zes van de tien paters door het virus. De overgebleven mannen vertellen over de enorme impact van dit verlies en ze blikken terug op hun bewogen levens. Ze zijn nog steeds actief; zo gaat pater Frans Waalders (82) om de twee weken voor bij de Kaapverdische gemeenschap in Rotterdam en brengt overste Jan Wouters (81) regelmatig een bezoek aan de zusters van zijn congregatie in Nuland. Jan en Frans gaan op 19 september samen naar de speciale requiemmis in de Sint-Janskathedraal in Den Bosch, waar bisschop de Korte zal voorgaan. De ruim 120 religieuzen die in coronatijd zijn gestorven zullen hier worden herdacht. Jan Wouters zal met een aantal andere religieuzen op het altaar kaarsen opsteken. Samen met Frans hoort hij tussen de namen van de gestorven religieuzen die tijdens de H. mis worden genoemd, ook de namen van hun overleden medebroeders.
Nog nauwelijks bekomen van de coronacrisis, maken artsen en verpleegkundigen in Nederland zich alweer op voor een mogelijke tweede golf. Het aantal besmettingen loopt op en deskundigen waarschuwen: als het zo doorgaat komt die er, mogelijk al in september. Kruispunt volgt zorgmedewerkers die na de vakantie hun werk weer oppakken. Zijn ze klaar voor een tweede golf? Ic-verpleegkundige Mirjam Kok, verpleegkundige en FNV-kaderlid Marjan Lommerse en wijkverpleegkundige Justin van der Lans weten: als die tweede golf er komt dan zetten ze hun schouders er toch weer onder, bijgekomen of niet. Patiënten laat je niet in de steek. Maar intussen steekt het dat een wetsvoorstel om zorgmedewerkers structureel beter te belonen tot drie keer toe werd afgestemd door de coalitiepartijen. Begin september wordt er dan ook actie gevoerd om het applaus voor de zorg om te zetten in klinkende munt. Marjan Lommerse reist naar Den Haag, waar ze een hartenkreet voor de politiek naar het Binnenhof brengt.
Kruispunt staat op Tweede Pinksterdag in het teken van het afscheid van presentator Wilfred Kemp. Elf jaar lang was hij het gezicht van het tv-programma, waar hij ooit als redacteur begon en ook als verslaggever werkzaam was. In deze uitzending blikt hij terug, met een selectie van mooie, ontroerende en historische fragmenten uit het afgelopen decennium. Het beste van Kruispunt, waarin zingeving, geloof en maatschappelijke relevantie samenkomen. In deze uitzending onder andere aandacht voor 'De weg naar Santiago', waar Wilfred Kemp verhalen optekende van pelgrims, mensen onderweg, die om uiteenlopende redenen hun leven even op de pauzeknop zetten. 'Om ver van huis dichter bij zichzelf te komen', luidde de tekst waarmee hij de uitzendingen aankondigde. Natuurlijk ook veel aandacht voor de historische momenten waarop Wilfred voor Kruispunt in Rome was: het conclaaf dat in 2013 kardinaal Bergoglio uit Argentinië tot paus koos, het vertrek van paus Benedictus XVI uit Vaticaanstad, De eeuwige stad, het Pietersplein, waar het gevoel bij een wereldkerk te horen bij hem altijd sterk aanwezig is. Meermalen maakte Kruispunt uitzendingen over complexe ethische onderwerpen als voltooid leven. Kemp: 'Daarbij willen we een moreel kompas zijn. Niet om aan te geven hoe je erover zou moeten denken, maar door er vanuit onze traditie vragen bij te stellen.' Een hoofdstuk apart vormen de Kruispunt-uitzendingen met nabestaanden en slachtoffers van rampen, waarin de veerkracht van mensen steeds op indrukwekkende wijze naar voren komt. Dat was zo na de vliegramp met de MH17 en is nu weer zo, bij de huidige coronacrisis. 'Die uitzendingen zijn een ode aan de veerkracht van mensen en willen ook troost bieden, door hen te zien, te horen en de namen van hun overleden dierbaren te noemen en te vereeuwigen in ons programma.'
Je overleeft de ic, maar dan? Voor veel mensen klinkt het als een moment om opgelucht adem te halen, maar naar schatting zo'n 70% van de mensen die langdurig op een ic ligt, lijdt aan het Post Intensive Care Syndroom, afgekort PICS. In Kruispunt aan het woord: voormalig ic-patiënten, zorgverleners en Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, over de periode na opname. Een ic-opname is ontzettend ingrijpend, weet Marianne Brackel, voorzitter van patiëntenorganisatie IC Connect. Zelf lag ze op de ic ten gevolge van ernstige longbloedingen. 'Het is levensveranderend.' Ook Andrea worstelt sinds 2018 met zware klachten. 'Deze hele coronacrisis brengt weer veel oud zeer naar boven. Je hoort die piepende geluiden op tv en bent weer terug in de tijd. Ik herken ook zo het isolement, eigenlijk leef ik daar al anderhalf jaar mee.' Al jaren wordt er onderzoek gedaan naar de gevolgen van langdurige ic-opname. Pas in 2018 werd PICS officieel erkend. Het syndroom is een verzameling van heel verschillende, ernstige klachten. Lichamelijk worden mensen vaak niet meer de oude, maar ook cognitief en psychisch gaat het niet goed met deze ex-ic-patiënten. In 2012 en 2015 maakte Kruispunt hier al specials over. In deze bijzondere tijd een update, want gelukkig is er ook veel verbeterd. Margo van Mol, ic-verpleegkundige en psycholoog, is nauw betrokken bij de nieuwe ontwikkelingen rondom ic-trauma's. Ook zij ziet hoeveel impact een langdurige opname op alle de betrokkenen heeft. De afgelopen jaren is er al wel veel kennis vergaard. 'We weten inmiddels bijvoorbeeld dat het heel belangrijk is om zo snel mogelijk met fysiotherapie te beginnen en psychosociale ondersteuning te geven.' Ondanks dat er veel nieuwe kennis en initiatieven zijn, zien we op dit moment op de ic-afdelingen uitzonderlijke werkomstandigheden. Ic-verpleegkundige Hans Vlake en Mirjam Kok geven een inkijkje in hun werk op de ic-afdeling.
Kruispunt-special met nabestaanden, begrafenisondernemers en priesters uit de provincie met de meeste coronaslachtoffers. Een lege kerk, mensen in groot verdriet, in hun eentje worstelend met hun tranen. Dat ziet diaken Kees den Boer in deze tijden regelmatig gebeuren. Hij is broeder in de abdij van Berne in Heeswijk-Dinther en doet uitvaarten in de kapel van de abdij. 'Woorden, gebaren, muziek worden dan des te belangrijker.' Kruispunt volgt nabestaanden, begrafenisondernemers en priesters in Brabant, de provincie met de meeste slachtoffers van het coronavirus. Hoe neemt Brabant afscheid, zonder omhelzingen, een arm om de schouder? Zonder avondwake, koffietafel, en een uitvaart met maximaal dertig genodigden? We zijn bij de uitvaart van Simon van Steenbergen (74), die stierf door corona. Hij stond in Heeswijk-Dinther bekend als 'de Siem'. Veertig jaar kastelein, uitbater van de dorpskroeg, drijvende kracht achter de biljartvereniging, actief in het verenigingsleven. Zoon Coert: 'We konden hem niet de uitvaart geven die hij verdient, maar we kijken er toch goed op terug. We hebben in de garage een condoleanceplek ingericht. Op de dag van de uitvaart stond er een erehaag buiten de kapel. We zijn overstelpt met kaarten en bloemen. Ondanks de lege kerk was het een memorabel en waardig afscheid.' Uitvaartondernemer Tom van den Berg, die de begrafenis van 'de Siem' regelde: 'Toen dit begon dacht ik, ik kan mijn vak zo niet uitoefenen. Ik had er slapeloze nachten van. Maar ik heb de knop omgezet en probeer wat ik wel kan doen, zo goed mogelijk te doen en er voor de familie te zijn.' Van den Berg verzorgde vóór de crisis twee uitvaarten per week, nu heeft hij er elke dag een, de meeste van coronaslachtoffers.
Door de coronacrisis zit Chanthal Wouters (33), geestelijk verzorger bij Defensie, samen met de bemanning van het patrouilleschip Zr. Ms Groningen in quarantaine in het Caraïbisch gebied. En dat terwijl haar hele familie in Uden woont, in het hart van de corona-uitbraak. Een oom ligt in het ziekenhuis en een vriend van de familie ligt in coma op de intensive care. De situatie is pittig en Chanthal maakt zich zorgen. Haar werk als geestelijk verzorger aan boord is belangrijker dan ooit. Kruispunt volgde Chanthal toen ze in april 2019 voor het eerst voet zette op het schip van de Koninklijke Marine. Vijf maanden verbleef ze er toen, samen met de bemanning. Chanthal heeft geen militaire taak, maar zorgt voor 'de mens achter de militair'. Een aantal maanden op zee, met zeventig man op een kluitje, brengt een interessante dynamiek met zich mee. Chanthal is één met de militairen, zonder er een te zijn. Ze deelt hun leven en biedt een luisterend oor. Zo probeert ze een beetje zachtheid en verdieping te brengen in de ijzeren wereld van het schip. Kruispunt volgde Chanthal tijdens de Goede week vorig jaar, en vierde met haar en de bemanning Pasen op zee. Midden in de coronacrisis hebben we opnieuw contact met haar gezocht voor een update over haar situatie en een paaswens voor dit roerige jaar 2020.
Kruispunt gaat elke eerste uitzending van de maand met een inspirerende gast op zoek naar de zin van het leven. Dit keer is dat Gerdi Verbeet (1951), voorzitter van het Comité 4 en 5 mei. Volgende maand zou de grote finale worden van het herdenkingsjaar '75 jaar vrijheid', maar door de coronacrisis gaat deze meimaand er heel anders uitzien dan gepland. Verbeet geeft de laatste stand van zaken en vertelt hoe zij deze tijden beleeft. Verbeet geeft Kruispunt een inkijkje in haar leven. Haar drukke agenda voert haar op één dag naar de finale van de gedichtenwedstrijd voor scholieren Dichter bij 4 mei, naar het PVDA-congres ('mijn tweede familie') en de verjaardag van een van haar kleinkinderen. We praten met haar in haar huis in Amsterdam en wandelen met haar en haar man Wim Meijer en hond Tipper in de bossen bij Garderen. 'Levensreddende wandelingen', heeft ze die uitstapjes vaak genoemd, vooral in haar drukke bestaan als Kamervoorzitter (2006-2012). Haar inspiratie haalt Verbeet uit haar familiegeschiedenis. Haar oma en opa waren sociaaldemocraten in hart en nieren. Haar moeder stimuleerde haar ondernemingszin. 'Hou het stuur van je leven zelf in handen, dat heb ik van mijn moeder geleerd.'
De coronacrisis heeft ook veel gevolgen voor meervoudig gehandicapte, zorgintensieve kinderen en hun ouders. Veel dagopvang is gesloten, waardoor de zorg echt 24/7 op ouders neerkomt. Kinderhospice Binnenveld in Barneveld blijft gelukkig open en daar kunnen kinderen als Noud en Rachel nog steeds enkele dagen per week terecht, ook in deze tijden van corona. De ouders mogen alleen niet meer mee naar binnen, ze moeten hun kinderen bij de deur afleveren. Kruispunt volgde de ouders van de meervoudig gehandicapte Noud en Rachel. De zorg voor hen is zeer intensief, 24/7. En dat terwijl zowel de ouders van Noud als die van Rachel meerdere kinderen hebben. Om ook hen aandacht te kunnen geven en om even op adem te komen, brengen ze Noud en Rachel een paar dagen per week naar het Kinderhospice Binnenveld.
Met kweker John Meijer uit het Westland brengen we een bloemengroet aan het medisch personeel in Nederland. Het familiebedrijf is al jaren hoofdleverancier van Nederlandse rozen voor de Paasviering op het Pietersplein in Rome. Nu er geen bloemen naar Rome gaan wil Meijer zijn rozen aan artsen en verpleegkundigen geven. 'Een positief signaal in deze crisis, als dank voor hun enorme inzet.'
Actuele uitzending over de impact van quarantaine in tijden van corona. Wat doet gedwongen afzondering met mensen? Frappant dat het woord 'quarantaine' juist in deze weken zo actueel is: het verwijst naar het kerkelijke gebruik om veertig ('quaranta') dagen voorafgaande aan Pasen te vasten.
Bert Barend (77) en Elli Slier (86) zijn twee van de honderden kinderen die in de kleine dorpjes in Friesland tijdens de oorlog onderdak kregen. Zij gaan terug naar Friesland, naar de plek waar zij met hun onderduikouders woonden. Tijdens de oorlog voelde Bert zich vrij en veilig in de kleine gemeenschap van het Friese dorp Oudega. De band met Friesland en de familie die hem redde zijn Bert ook na de oorlog heel dierbaar gebleven. Elke vakantie was Bert bij heit en mem; Jelle en Jeltje de Vries voelden als zijn tweede ouders. Bert, maar ook zijn broer, journalist Frits Barend, heeft uit dankbaarheid zijn kinderen vernoemd naar Jelle en Jeltje. Veel onderduikkinderen hebben de banden met de onderduikfamilies nooit verbroken. Voor Elli liep het anders. Haar ouders hebben de oorlog niet overleefd, waardoor ze uiteindelijk werd geadopteerd door haar pleegouders. Dat betekende wel dat ze ver weg van haar broer en zus bleef wonen, maar dat wilde Elli liever dan weer weggehaald worden bij haar nieuwe ouders. Een eerbetoon aan de onderduikkinderen en de tijdelijke ouders die deze kinderen hebben gered. Elli, Bert en Frits vertellen over de Friese gastvrijheid, de angst om verlaten te worden en hun dankbaarheid voor hun onderduikouders. Vanaf half maart staat heel Friesland in het teken van de onderduikkinderen van Friesland. Er is een tentoonstelling in Leeuwarden, er komt in april een theaterstuk en in mei zijn er twee grote bijeenkomsten om samen met de Friese bevolking de oorlog te herdenken en de bevrijding te vieren.
Een onverklaarbare gebeurtenis, een spontane genezing, een teken van een overledene of zelfs een engel zien: Kruispunt staat in het teken van wonderen. Dit naar aanleiding van een groot onderzoek dat KRO-NCRV met Museum Catharijneconvent over dit onderwerp liet uitvoeren. Hoeveel Nederlanders geloven er in wonderlijke gebeurtenissen? Zijn vrouwen er gevoeliger voor dan mannen? Geloven katholieken meer in wonderen dan protestanten of moslims? Deze vragen worden beantwoord en mensen vertellen over de onverklaarbare gebeurtenis die ze hebben meegemaakt en de invloed die het wonder op hun leven heeft gehad.
Weten dat je niet lang meer te leven hebt en toch nog de liefde voor je partner willen vastleggen. Trouwen voor de dood het leven scheidt, soms is het zelfs de allerlaatste wens. Marjolein (50) en Edward (51) kennen elkaar drie jaar, wanneer Edward plotseling heel ziek wordt. Hij blijkt een hersentumor te hebben en is niet te genezen. Trouwplannen waren er al, maar nu moet de bruiloft op stel en sprong worden geregeld. Ze krijgen gelukkig hulp van de Stichting Make-A-WeddingWish. Kruispunt is ook aanwezig bij de bruiloft en het wordt een dag waarop beiden volmondig ja tegen elkaar zeggen. Edward: 'Met trouwen zeg je dat je voor elkaar kiest, ik wil de rest van mijn leven met jou delen. En hoe lang dat leven is, doet er eigenlijk niet toe.' Marjolein: 'Ik hoor bij hem, ook als hij er straks niet meer is.' Soms wordt een huwelijk heel last minute voltrokken. Rienke (33) verliest acht jaar geleden haar man André. Ze zijn dan net een maand getrouwd. De trouwdag is beladen, want André is op dat moment al heel erg ziek. Rienke: 'Het was eigenlijk gewoon beroerd. Je wil zo graag in de ogen van de man van wie je houdt zien: ik verlang naar jou. Dat is het mooiste van trouwen. Maar hij wilde en kon niet meer verlangen, want hij had al afscheid genomen.' Toch heeft Rienke geen spijt van haar huwelijk. 'Het omhelst me nu aan alle kanten.'
Je vader of moeder langdurig opgesloten in de gevangenis, een nachtmerrie voor elk kind. Voor Jochien (40), Terry (26) en Beau (15) de harde werkelijkheid. In Kruispunt de openhartige verhalen van deze beschadigde, maar ook veerkrachtige kinderen van (ex-)gedetineerden. Jochien zag haar vader meer in de gevangenis dan thuis. Bijna haar hele leven heeft hij achter de tralies gezeten. Elke maand ging ze, samen met haar moeder, naar haar vader. De ene keer in Vught, dan weer in Nieuwegein, ze reisde veel gevangenissen af: 'Ik zag hem niet vaak, maar ik heb altijd gevoeld dat ik speciaal voor hem ben.' Toch is Jochien ook zwaarteleurgesteld dat ze geen normale jeugd heeft gehad. 'Hij is nu drie jaar vrij en licht aan het dementeren, daarom koester ik elk moment dat we samen zijn.' De afwezigheid van een vader of moeder die in de gevangenis zit, beschadigt de ouder-kindrelatie. Elkaar regelmatig zien in een prettige omgeving is dan belangrijk. Gelukkig is hier in de loop van de jaren steeds meer aandacht voor. Terry: 'Jarenlang zweeg ik angstvallig over het gemis van mijn vader, bang voor stigmatisering, maar nu geef ik lezingen aan personeel uit de gevangenis, maar ook in het land. Door mijn ervaringen te delen hoop ik dat er meer inzicht en begrip komt voor kinderen zoals ik.' Als kind horen dat je moeder lange tijd niet meer thuis komt, doet pijn. Beau werd er vijf jaar geleden mee geconfronteerd. Als hij daaraan terugdenkt moet hij wel een traantje wegpinken. 'Ik mis mijn moeder. Ik zou graag weer lekker met haar op de bank zitten en samen wat lekkers eten. Maar dat kan voorlopig niet. Daarom probeer ik er zo positief mogelijk mee om te gaan en als we dan bij elkaar zijn te genieten.'
De vader van Ella was 74. Een fitte man die graag golfde. Hij mankeerde niets, maar het vooruitzicht af te takelen boezemde hem zodanig angst in dat hij uit het leven wilde stappen voor het zover was. Voor euthanasie kwam hij niet in aanmerking. Ella: 'Zijn doodswens was serieus. We hadden het graag binnen de wet gedaan, maar dat kon niet. Ik vind dat het mogelijk zou moeten zijn.' Eind deze maand zal het voltooid-levendebat weer volop gevoerd worden. Er verschijnt een onderzoek dat het kabinet hierover liet uitvoeren en dat onder meer moet uitwijzen hoeveel 55-plussers een doodswens hebben en waarom zij hun leven voltooid achten. D66 komt daarna met een voorstel voor een voltooid-levenwet. We staan stil bij dit complexe onderwerp en praten met nabestaanden, artsen en onderzoeker Paul Schnabel over voltooid leven. Schnabel presenteerde in 2016 het onderzoek van zijn 'commissie van wijzen' aan toenmalig minister Schippers (VWS) en Van der Steur (Justitie en Veiligheid). De commissie adviseerde tegen een nieuwe wet Voltooid Leven. De huidige euthanasiewet, zo zei Schnabel, biedt genoeg ruimte voor de meeste mensen die dood willen; de groep die 'klaar met leven' is, zonder dat ze verder ook maar iets mankeert, zou maar uiterst klein zijn. Vier jaar na dato kijkt Schnabel hoofdschuddend toe als zijn partij zo meteen tóch een initiatiefwet Voltooid Leven indient. Ook twee huisartsen vertellen over hun bedenkingen tegen een dergelijke wet. Jeanette van Andel: 'Ik zou als arts nooit een gezond mens kunnen doden. Het gaat vaak over de autonomie van de patiënt, maar hoe zit het met de autonomie van de dokter?' En de vader van Ella? Samen met Ella en haar zus zocht en vond hij een medicijn uit het buitenland, waarmee hij, in bijzijn van zijn dochters, zelf een eind aan zijn leven maakte. Ella blikt terug op een sterfbed vol stress (zou het medicijn werken? Wat als het mislukt?) en pleit voor medische begeleiding voor mensen als haar vader.
Als ze een zware dag had, dan maakte de muziek van André Rieu zuster Leona uit Maastricht weer blij. Ze was niet alleen zijn grootste fan, maar ook zijn oudste fan. Op verzoek van vele trouwe kijkers herhalen we de laatste uitzending die Kruispunt met haar maakte. Blijmoedig oefende ze nog even haar passen om ook dit jaar weer met André Rieu een walsje te dansen op het Vrijthof. Zuster Leona, een leven in dienst van haar medemens en haar schepper. In december overleed ze op 105-jarige leeftijd.
Labradoodles en robothonden en -katten die troost en gezelschap bieden blijken in verpleeghuizen een schot in de roos. Ze worden steeds vaker geïntegreerd in de zorg voor mensen met dementie. We zien wat het effect is van deze viervoeters op de ouderen, hun familie en zorgverleners. De vader van Linda Trakzel lijdt aan dementie en geniet elke dag van 'zijn' robothond. Vanaf het eerste moment dat hij kennismaakte met de hond klaarde hij op. Linda: 'Mijn vader heeft altijd een hondje gehad, maar dat ging niet meer toen hij op deze afdeling kwam. Dat was heel verdrietig om te zien, maar door de elektronische hond heeft hij zijn maatje terug en ik mijn vader! De hond reageert op knuffels door te bewegen en te blaffen, dat vindt mijn vader geweldig.' Prof. dr. Marie-Jose Enders deed jaren onderzoek naar de mens-dierrelatie en onderschrijft dit. Toch blijft ze wel kritisch en kijkt ze genuanceerd naar projecten met dieren. 'Zo kunnen ouderen met dementie de controle over hun spieren kwijtraken en heel hard gaan knijpen. Dat is voor de dieren gevaarlijk en maakt hen ongeschikt. Daarvoor zijn robotkatten en -honden een goede oplossing. Ook dat werkt goed'. Door levende dieren worden mensen wel actiever, vertelt Enders. 'De labradoodles die door Stichting Blijf in verpleeghuizen worden ingezet zijn een goed voorbeeld. De dieren worden gedegen opgeleid, net als de geselecteerde zorgprofessionals.' Zo is verpleger Twan gekoppeld aan de nu negen maanden oude hond Rietje. Twan: 'Ik merkte al snel resultaat met Rietje. We hebben bijvoorbeeld cliënten die maar moeilijk in beweging te krijgen zijn, maar door haar enthousiasme gebeurt het wel. Zonder de hond was dat zeker niet gebeurd!' Ontroerende beelden van dementerende ouderen die gelukkiger worden door de onvoorwaardelijke liefde van een dier.
Vijf jaar geleden overleefden zij ternauwernood een schipbreuk in Indonesië. Veertig uur lang liggen Jan en Alie van Ommen in een woeste zee, vastgeklampt aan een reddingssloepje. Veertig uur lang kijken ze de dood in de ogen. Zo schommelen ze tussen leven en dood, als onder een prachtige sterrenhemel op de tweede nacht in het water, hun 37e trouwdag wordt ingeluid. Zou het hun laatste zijn? Ze denken aan hun kinderen, aan de kleinkinderen die ze nog niet hebben en misschien nooit zullen kennen. Het einde lijkt onvermijdelijk, maar tegen alle verwachtingen in worden ze gered. Ze vertellen hoe deze ingrijpende ervaring hun leven voorgoed heeft veranderd. Ze kijken terug op de angstigste dagen van hun leven, waarin ze losraken van de wereld, los van de tijd. 'Ik ben vergeten wie ik ben', schrijft Jan in zijn boek 'Zeetijd', dat onlangs werd gepubliceerd: 'De uren verstreken, zonder dat de tijd vooruitkwam (...) Binnenin mij groeide de leegte, tot zij groter was dan ikzelf, door mijn huid heen naar buiten, een allesverslindende zekerheid dat wij daar van de wereld zouden verdwijnen, ik, mijn lief en de anderen.' En als alles verloren lijkt komt er spontaan een gebed in hem op: 'God, haal ons hieruit, als je bestaat. Als we hieruit komen, besta je. Zorg dat je bestaat.'
Voor de boeren was 2019 een bewogen en hectisch jaar. In oktober trokken ze massaal op hun trekkers naar het Malieveld in Den Haag om te protesteren tegen de voorgenomen stikstofmaatregelen. Ook bij verschillende provinciehuizen lieten ze hun stem horen. Maar wat heeft dit allemaal teweeggebracht op het erf? Kruispunt blikt met jonge boeren terug op de roerige periode en vraagt hen hoe het is om nu boer te zijn en hoe ze de toekomst zien van hun bedrijf, dat vaak al generaties lang in de familie is.
Wat zijn de gevolgen van een vechtscheiding voor kinderen? En kun je een kind daartegen beschermen? Malou (25) is kind van gescheiden ouders en denkt dat er nog heel wat te verbeteren valt. Malou is vijf als haar ouders vertellen dat ze uit elkaar gaan. Een totaal onverwachte aankondiging die grote gevolgen heeft, want nu woont ze om de paar dagen bij haar vader en dan weer bij haar moeder. Totdat ze naar de middelbare school gaat. Het is veel te gecompliceerd om elke paar dagen met boeken, fiets en kleren op en neer te rijden. Ze geeft aan dat ze de ene week bij haar vader en de andere week bij haar moeder wil wonen. Vooral haar moeder vindt het moeilijk haar los te laten en doet er alles aan om het tegen te houden. Maar uiteindelijk komt de regeling er toch waardoor Malou meer rust krijgt. Op een gegeven moment besluit Malou volledig bij haar vader te gaan wonen, haar moeder wil ze niet meer zien. 'Maar mijn vader en stiefmoeder dachten daar anders over. Zij stimuleerden mij om mijn moeder te blijven zien. Al was het maar één keer in de twee weken. Ik vond dat in het begin best lastig, maar ik ben heel blij dat ik het toch gedaan heb. Als ik mijn moeder helemaal niet meer had gezien, was het herstel van ons contact veel moeilijker geworden.' Kruispunt liet dit voorjaar een moeder en een oma aan het woord over de impact van een vechtscheiding op hun leven en komt als vervolg hierop met een special waarin de kinderen centraal staan. Wat betekent het voor hen om tussen twee vuren te staan? Naast Malou vertellen ook Feline (18), Sophie (22), Valerie (29) en Jean Marc (48) openhartig hoe de onmacht van hun ouders hun leven heeft veranderd. Maar ook hoe ze zichzelf hebben teruggevonden en proberen hun ervaringen positief in te zetten in hun verdere leven.
Als twee druppels water op elkaar lijken, al in de baarmoeder een twee-eenheid en vanaf de eerste dag van het bestaan onafscheidelijk. Een tweeling is nooit alleen en begrijpt elkaar vaak zonder woorden. Maar wat als een van de twee overlijdt en die bijzondere band verbroken wordt? Tweelingen praten over de dood van hun evenbeeld en hoe ze als eenling weer een weg in het leven moesten zoeken. Jan Stekelenburg verloor in 2003 zijn tweelingbroer Johan. Op zijn begrafenis sprak hij als laatste: 'Hij vroeg me als eeneiige tweeling als laatste te spreken. Zo zou nog lang het beeld blijven bestaan hoe hij eruit had gezien.' Frans Tukker wist niet wat hem overkwam toen zijn tweelingbroer Ron plotseling overleed. Eerder had hij een broer en een zus verloren, maar dit voelde totaal anders. Informatie over rouw bij tweelingen was er nauwelijks. Daarom startte hij de website 'Tweeling Alleen'. De site voorziet in een grote behoefte, er zijn zelfs ontmoetingsdagen uit voortgekomen. Het tweelingzusje van Jenette Rutgers stierf bij hun geboorte in 1975. Jenette heeft haar nooit gekend, maar een bepaald soort gemis heeft ze altijd gevoeld. Nu het wettelijk mogelijk is om doodgeboren kinderen te registreren en een naam te geven, grijpen Jenette en haar ouders dit met beide handen aan. Het zusje krijgt een naam, die straks op haar grafsteen zal staan.
Een revolutie van kaarsen veranderde in het najaar van 1989 de wereld. Maanden van vreedzame protesten leidden tot de val van de Muur. In Oost-Duitsland leefde met name onder jongeren het verlangen naar radicale verandering van het systeem. De kerken werden het centrum van een geweldloze protestbeweging. Met gebed, liederen en brandende kaarsen luidden ze onbewust een nieuwe tijd in. Kruispunt reist terug naar Duitsland met West-Berlijner Axel Wicke, tegenwoordig predikant in Den Haag. Axel vertelt hoe hij als kind in het vrije Westen opgroeide, gescheiden van een deel van zijn familie die in de DDR woonde. Soms gingen ze de grens over om op bezoek te gaan bij hun Oost-Duitse familie. Als kind kon Axel het maar niet goed begrijpen waarom zijn oom en tantes hem niet thuis konden bezoeken. Bij het beruchte Checkpoint Bravo kijkt hij samen met zijn moeder terug op de tijd dat ze uren in de rij stonden om de grens te passeren. Axel smokkelde tapes met popmuziek in zijn onderbroek om ze aan zijn neef in Oost-Duitsland te kunnen geven. Axel, de weinig populaire puber uit West-Duitsland, was hierdoor in de ogen van zijn leeftijdsgenoten in de DDR een grote held. We ontmoeten ook Dane Krause, een goede vriendin van Axel, die voor de val van de Muur in Oost-Berlijn woonde en betrokken was bij de Vreedzame Revolutie. Dane kijkt terug op haar jeugd in de DDR, 'beschermd van het Westen door de Muur'. Samen met Axel gaat Dane terug naar de Gethsemanekirche. Hier was Dane kort voor de val van de Muur veel te vinden, samen met andere, jonge Oost-Duitsers, op zoek naar vrijheid. De Berlijnse Muur viel dertig jaar geleden, onder de vreedzame kracht van kaarsen en gebed. Op allerlei manier had het DDR-regime geprobeerd het 'vrije denken' in te perken, maar tegenover de kracht van het geweldloze geloof stond het machteloos.
Wat doe je als je kind te vroeg wordt geboren? Welke keuze maak je en hoe kijk je daar achteraf op terug? Neonatoloog Richard van Lingen zag het als zijn levenswerk om het kwetsbare leven van te vroeg geborenen een toekomst te geven . De inmiddels gepensioneerde Van Lingen en ouders van te vroeg geboren kinderen kijken terug op de keuzes die ze toen hebben gemaakt. Wanneer heeft het zin om een veel te vroeg geboren kind medisch te behandelen? Nu ligt de grens in Nederland bij 24 weken, maar artsen zijn op dit moment in staat kinderen die nog eerder worden geboren toch te helpen. Het kan, maar moet je het ook willen? Van Lingen werkt als kinderarts op de afdeling Neonatologie van het Isala Vrouw-kindcentrum in Zwolle. Na 33 jaar gaat hij met pensioen. Hoe kijkt hij terug op zijn lange loopbaan en hoe ziet hij de toekomst? In de weken waarin wordt gedebatteerd over euthanasie bij kinderen: de maand van neonatoloog Richard van Lingen.
De generatie die de oorlog als (jong)volwassene heeft meegemaakt, wordt steeds kleiner. Maar ze zijn er nog, negentigplussers die de jaren 40-45 te boven kwamen, ons land hielpen opbouwen, trouwden, gezinnen stichtten. Over de oorlog werd gezwegen, dóórgaan, was het devies. Het wrange is dat veel van hen op hoge leeftijd weer of alsnog last krijgen van dingen die ze in de oorlog hebben meegemaakt. Met het afnemen van hun gezondheid neemt ook hun geestelijke veerkracht af. En dan kunnen bijvoorbeeld ziekenhuisbehandelingen waarbij ze in een afhankelijke positie komen ervoor zorgen dat de oorlog weer heel dichtbij is. We volgen Harry Burgers (95), die na vele gelukkige jaren met zijn vrouw en vijf kinderen, sinds een tijd veel last heeft van de traumatische gebeurtenissen die hem in de oorlog overkwamen. In zijn nachtmerries is hij weer in strafkamp Ommen. Na een operatie kan hij in de arts ineens zijn kwelgeest uit het kamp zien. 'Afschuwelijk om mijn vader zo te zien', zegt zijn dochter Jomar. Hulp kan hij nauwelijks aanvaarden, niet van zijn kinderen of zijn vrouw, en niet van een professionele hulpverlener. 'Capitulatie', zou hij dat vinden, en dat komt in zijn woordenboek niet voor. 'Heel begrijpelijk', zegt psychiater Patricia Dashorst van Stichting Centrum '45: 'Mensen als Harry hebben het gevoel: als ik in behandeling ga dan hebben 'ze' tóch gewonnen. Je hebt het altijd volgehouden, omdat je zo sterk was. En als je in behandeling gaat, dan ben je ineens patiënt, dan ben je klein.' Harry Burgers, zijn vrouw en enkele van zijn volwassen kinderen praten over de oorlog die niet voorbij is en de spookbeelden die hun vader in zijn laatste jaren op de hielen zitten. Door zich te realiseren dat haar vader oud met de oorlog is, zegt zijn dochter Jomar: 'Als hij mijn uitgestoken hand geïrriteerd wegwuift terwijl ik hem alleen maar wil helpen, dan denk ik: dit is niet mijn vader die dit doet. Dit doet de vader die de oorlog heeft meegemaakt.'
Kun je als gemeenschap verder leven als bijna alle vaders, grootvaders en ooms bij een razzia zijn weggevoerd en het dorp vaderloos hebben achterlaten? Dat gebeurde in Putten op 1 en 2 oktober 1944, een historisch drama zonder weerga. De mannen liggen begraven in Ladelund, Duitsland. Nu, 75 jaar later, komen inwoners van Ladelund naar Putten om een stille tocht te houden naar het station, in de voetsporen van de weggevoerde mannen. Een hoopvol portret van een beladen bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis. 1 oktober 1944 is de zwartste dag uit de historie van Putten. 660 mannen worden opgepakt en weggevoerd als vergelding voor een aanslag op een Duitse officier, veruit de meeste naar een concentratiekamp in Ladelund, Noord-Duitsland. 110 van hen sterven er en verdwijnen in massagraven. Putten wordt diep getroffen en de pijn en het verdriet om deze Puttense razzia worden tot op de dag van vandaag gevoeld. Maar de afgelopen jaren zoeken Puttenaren en Ladelunders elkaar op. Hun ontmoetingen staan in het teken van vergeving en verzoening. Ze bouwen daar samen met de Duitsers een Tuin van Ontmoeting als teken van verzoening. Nu, 75 jaar later, lopen ze om hen te gedenken samen dezelfde route als de mannen uit Putten liepen. Wat in 1944 onmogelijk leek, is door alle tranen van verdriet en rouw toch mogelijk gebleken.
Al veertig jaar betontimmerman in de bouw en je pensioen nog lang niet in zicht. Daar ziet de 62-jarige Hennie Ducaat enorm tegenop. Terwijl de 67-jarige docent Ina Schutman ook na haar pensioen nog met veel plezier enkele uren op school werkt. Journalist Gerhard Hormann is 58 en pakt het totaal anders aan. Al vanaf zijn 47e leeft hij extreem zuinig en lost extra af zodat hij nog dit jaar kan stoppen met werken. Er is veel te doen rondom de steeds hogere pensioenleeftijd. Bijna 75% van de Nederlandse beroepsbevolking wil eerder stoppen met werken, zeker als ze werkzaam zijn in 'zware' beroepen, zoals bouwvakker Hennie. 'De laatste jaren ga je het merken. Pas onder de douche komen mijn spieren weer enigszins tot rust en dan vroeg naar bed, anders red ik het niet. Maar het is niet alleen lichamelijk zwaar, ook de tijdsdruk om alles zo snel en dus zo goedkoop mogelijk af te krijgen is heftig. En daar bovenop het intensieve proces van het opleiden van jonge mensen.' Ook de 61-jarige Jos Berendsen, docent economie op het Metzo College in Doetinchem, wil eerder stoppen met lesgeven. 'Op mijn 21e begon ik met werken, dat is al een hele tijd. Ik geniet van leerlingen die mij persoonlijk bedanken voor de lessen, maar ik moet ook eerlijk zijn, de sleur zit er bij mij wel een beetje in. Wat wel helpt is dat ik niet meer de hele week voor de klas sta. Ik werk ook nog een dag voor de vakbond.' Lerares Jeanette Reumer is 65 jaar en gaat twee jaar eerder met pensioen. Dit is een behoorlijke financiële aderlating die ze gedeeltelijk kan opvangen door haar eigen bedrijfje. Volgens Gerhard Hormann hoeft niet iedereen te werken tot aan zijn pensioenleeftijd. 'Stoppen met werken heb je zelf in de hand. Dit geldt vooral voor de twee- of anderhalfverdieners. Maar daardoor moet je wel je levensstijl aanpassen en veel geld opzijzetten.' Er komen ervaringsdeskundigen aan het woord die elk een eigen kijk op hun pensioenleeftijd hebben.
